عفونت سودوموناسی / علت / عوامل / تشخیص / پیشگیری / درمان

عفونت سودوموناسی / علت بروز عفونت سودوموناسی/ عوامل خطرناک عفونت سودوموناسی / تشخیص عفونت سودوموناسی/ پیشگیری از عفونت سودوموناسی / درمان عفونت سودوموناسی

عفونت سودوموناسی (Pseudomonas aeruginosa) به علت باکتری سودوموناس بوجود می آیند. این بیماری برای بسیاری از افراد علائم خفیفی را به همراه دارد. اما در صورتی که فرد مبتلا به عفونت سودوموناسی، دارای سیستم ایمنی ضعیفی باشد، این بیماری می تواند بسیار خطرناک بوده و حتی در این شرایط خطر مرگ نیز وجود دارد. خبر خوب این است که با تشخیص زود هنگام عفونت سودوموناسی، درمان این بیماری میسر می باشد. در این مقاله به علت ها، عوامل خطرناک، علائم، روش های پیشگیری و درمان عفونت های سودوموناسی خواهیم پرداخت.

علت بروز عفونت سودوموناسی

سودوموناس یک نوع باکتری معمولی است که باعث بروز عفونت های بدن تحت شرایط خاصی می شود. انواع مختلفی از باکتری سودوموناس وجود دارد که تنها چند نوع آن موجب عفونت می شود. باکتری سودوموناس در آب، خاک و محیط های مرطوب زندگی می کند. هرچه محیط مرطوب تر و گرم تر باشد، شرایط برای تکثیر این باکتری بهتر خواهد بود. افرادی که به علت عمل جراحی یا درمان یک بیماری خاص در بیمارستان بستری می شوند، بیشتر در معرض این نوع عفونت قرار دارند. برش حاصل از عمل جراحی و زخم باز، خطر عفونت را افزایش می دهد. این باکتری همچنین می تواند به زخم های بسته و زخم بستر نیز حمله کنند. افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، مستعد عفونت شدید سودوموناسی هستند و افراد سالم نیز به عفونت سودوموناسی خفیف تری مبتلا می شوند. مانند: عفونت های گوش و کهیر پوستی بویژه پس از تماس با آب. باکتری سودوموناس باعث علائم متداولی مانند: کهیر در اثر استفاده از جکوزی، قرمزی و خارش پوست و گوش ناشی از شنا در آب آلوده می شود.

عوامل خطرناک عفونت سودوموناسی

علاوه بر افراد بستری شده در بیمارستان و افراد داری سیستم ایمنی ضعیف، گروه دیگری از افراد هستند که مستعد ابتلا به عفونت های سودوموناسی می باشند که عبارت اند از:

• افرادی که دچار سوختگی شدید شده اند.
• افرادی که عمل جراحی یا هر گونه عمل تهاجمی داشته اند.
• افرادی که از دستگاه تنفس یا کاتتر (Catheter) استفاده می کنند.
• بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند.
• افراد مبتلا به دیابت
• افراد مبتلا به فیبروز کیستیک
• افراد مبتلا به ایدز؛ این افراد داری سیستم ایمنی ضعیفی هستند.
• افرادی که تحت شرایط پزشکی خاصی دچار ضعف سیستم ایمنی شده اند.

علائم عفونت سودوموناسی

علائم عفونت سودوموناسی به شدت و محل عفونت بستگی دارد. نقاطی مانند: گوش ها، پوست، ریه ها، بافت های نرم و خون در معرض این نوع عفونت قرار دارند. عفونت سودوموناسی که خون را آلوده کند، بسیار شدید تر است.

علائم متداول این بیماری عبارت اند از:

• گوش ها: درد، خارش و ترشحات مایع
• پوست: درد و قرمزی
• ریه ها: ذات الریه، سرفه و تراکم خلط
• باف نرم: ترشح چرک سبز رنگ با بوی شیرین و مانند میوه
• خون: درد و گرفتگی مفاصل، تب، لرز و خستگی
• سایر علائم: سردرد، اسهال و عفونت مجاری ادراری

تشخیص عفونت سودوموناسی

پزشک برای تشخیص این بیماری از فرد درباره فعالیت های اخیر وی مانند شنا یا استفاده از جکوزی سوال می کند. و بر روی آن ها یک آزمایش فیزیکی نیز انجام می دهد. همچنین ممکن است از خون و ترشحات محل عفونت بیمار نمونه گیری شود. به علت تنوع باکتری های سودومونوس، آزمایشات دیگری برای انتخاب روند درمانی صحیح مورد نیاز است.

درمان عفونت سودوموناسی

استفاده از آنتی بیوتیک ها، مناسب ترین روش برای درمان عفونت های سودوموناسی و سایر عفونت ها می باشد. برای درمان برخی ازعفونت های سودوموناسی، به یک رویکرد تهاجمی بوسیله داروهای قوی نیاز است. هرچه تشخیص این بیماری سریعتر باشد، روند درمانی برای بهبود عفونت موثرتر خواهد بود. این روند درمانی با بستری شدن بیمار در بیمارستان، بهتر عمل می کند. باکتری های عامل عفونت بیمار به طور منظم در معرض آنتی بیوتیک ها قرار گرفته و به مرور به این نوع داروها مقام می شوند. در نتیجه مقابله با باکتری ها سخت تر می شود. پزشکان با تشخیص نوع باکتری عامل عفونت و مقاوم بودن یا نبودن باکتری به داروها، ممکن است با ترکیب داروها، روند درمان موثرتری را در پیش بگیرند. اغلب عفونت های سودوموناسی خفیف به صورت خود بخود و یا از طریق روند درمانی جزئی، بهبود می یابند. چنانچه علائم بیماری خفیف یا زودگذر باشند، نیازی به درمان عفونت نیست. در صورتی که بروز عفونت ناشی از شنا باشد، شستشوی گوش با سرکه می تواند به بهبود عفونت کمک کند. پزشک نیز برای درمان این نوع عفونت ممکن است آنتی بیوتیکی با نام پلی میکسین تجویز کند. همچنین برای درمان عفونت های مجاری ادرای، آنتی بیوتیک های خوراکی مانند لووفلوکساسین (Levofloxacin) یا سیپروفلوکساسین (Ciprofloxacin) تجویز می شود. عفونت چشم بوسیله باکتری سودوموناس به ندرت مشاهده می شود. اما در صورت بروز، پزشک آنتی بیوتیک هایی که به صورت قطره چشمی هستند را تجویز کرده و در صورت شدید بودن عفونت چشم ممکن است آنتی بیوتیک را به طور مستقیم به چشم تزریق کنند.

پیشگیری از عفونت سودوموناسی

عفونت های سودوموناسی در بسیاری از موارد قابل پیشگیری هستند. باکتری ها در محیط های مرطوب زندگی و رشد می کنند. هرچه محیط زندگی باکتری کثیف تر و مرطوب تر باشد، آن ها بیشتر زنده می مانند و بهتر رشد می کنند. بنابراین چه محیط مورد نظر، بخش مراقبت های ویژه (ICU) و چه استخر شنا باشد، پاکیزگی محل ضروری است. رعایت بهداشت دست ها برای تمام پزشکان و پرستاران الزامی می باشد. سایر کارکنان بیمارستان نیز بایستی وسایل را تمیز نگه داشته و تا جایی که امکان دارد از عاری بودن اتاق بیماران از میکروب اطمینان حاصل کنند. بیماران و همراهان حاضر در بیمارستان نیز باید دستورالعمل های شستشوی مرتب دست های خود را رعایت کنند. همچنین افراد مبتلا به هر گونه عفونت مانند سرماخوردگی بایستی از ملاقات با بیماران پرهیز کنند. تعویض مرتب بانداژ زخم جهت جلوگیری از بروز عفونت ضروری بوده و بررسی مرتب زخم به منظور بروز احتمالی علائم اولیه عفونت الزامی است. همچنین در خارج از محیط بیمارستان نسبت به پاکیزگی استخر و جکوزی مورد استفاده خود توجه کنید. همواره پس از شنا دوش گرفته و حوله و مایو خود را با آب داغ بشویید.

کلام آخر

باکتری سودوموناس معمولا بی خطر می باشد و چنانچه در افراد سالم باعث ایجاد عفونت کند، به صورت خفیف ظاهر می شود. اگرچه عفونت ناشی از این بیماری در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف می تواند شدید باشد و در صورت بروز عفونت در این نوع افراد، بایستی به دلیل عوارض خطرناک بیماری سریعا به پزشک مراجعه کنند.